Waardering en beloning in personeelsbeleid: hoe brengen we het in de praktijk?

Ook uit onderzoek van het Vlaamse Steunpunt Onderwijsonderzoek (SONO, 2022) blijkt dat waardering en erkening bij de belangrijkste factoren horen die bijdragen aan de jobtevredenheid van leraren. Medewerkers die zich gewaardeerd voelen, zijn meer gemotiveerd, presteren beter en hebben minder kans om uit te vallen door burn-out of andere werkgerelateerde klachten.

De ‘joy of teaching’ gaat veel breder dan alleen positieve energie halen uit de klaspraktijk, maar ook plezier, waardering en erkenning halen vanuit de job als leraar in het algemeen.

De wettelijke organisatie van het onderwijs biedt niet altijd veel ruimte om medewerkers financieel of materieel te waarderen en te belonen. Wel kunnen ‘kleine dingen’ een grote betekenis hebben wanneer we deze ook mee strategisch inbouwen in ons personeelsbeleid. Denk aan mondelinge waardering, een kleine traktatie, of attentie en het portretteren van succesverhalen.

Concrete voorbeelden van hoe je hier in de praktijk concreet werk van kan maken

Waardering voor ... maar ook door het team

Het is niet alleen de schoolleider die waardering uitspreekt en/of voor beloningen zorgt, maar ook de medewerkers onder elkaar. In verschillende scholen zijn er – binnen een breder HR-beleid - projectteams ontstaan die instaan voor het werkgeluk van medewerkers. Ze zetten in op waardering en beloning op regelmatige basis en zorgen zo dat medewerkers zich gewaardeerd voelen.

enkele voorbeelden van acties:

• Psychologische veiligheid bespreekbaar maken in teams
• Werkbaarheid van de job bespreekbaar maken in professionele dialogen
• After-work party
• Complimentenkaartjes bij flitsklasbezoeken
• Talentenkaarten in de leraarskamer
• Leraarskamer aangenaam designen + leerstimulerend maken
• Een week die uitsluitend in teken staat van de medewerkers "De week van het werkgeluk”
• Vers fruit of soep tijdens de speeltijd;
• Een kort middagconcert in de leraarskamer waarop iedereen uitgenodigd wordt
• Een spelactiviteit (bv. “Gotcha”) onder medewerkers dat de volledige week kan worden gespeeld;
• Een complimenten-dag waarbij op verschillende plaatsen complimentenkaartjes liggen en medewerkers een compliment kunnen uitdelen aan collega’s
• …                                              

Een 'stoefboekje' bijhouden     

Een oprecht en persoonlijk compliment kan veel teweegbrengen… maar als schoolleider is het niet altijd even makkelijk om alle positieve aspecten van je leraren te zien en hen individueel te complimenteren. Toch hebben alle leraren unieke kwaliteiten die een meerwaarde kunnen zijn voor de school. Om deze talenten in de kijker te zetten, kan het bijhouden van een 'stoefboekje' een handige tool zijn.

Een 'stoefboekje' is een logboekje waarin je gedurende het jaar individuele complimenten kan noteren die je aan de medewerker wilt geven. Op die manier kan je op een later moment een persoonlijk compliment geven dat welgemeend is.

Een voorbeeld van hoe je deze complimenten kan communiceren is bijvoorbeeld door het schrijven van een persoonlijk compliment op een kerstkaart of tijdens een eindejaarsgesprek. Op die manier kan je als schoolleider laten zien dat je oog hebt voor de individuele kwaliteiten van je medewerkers en hun inzet waardeert.

Extra verantwoordelijkheden op basis van specifieke competenties      

Binnen het onderwijs zijn de mogelijkheden tot loopbaandifferentiatie beperkt. Toch kunnen er bepaalde taken aan leraren toegewezen worden, waarvoor ze al dan niet gecompenseerd worden in hun lesopdracht.
Denk hierbij aan taken zoals klastitularis, coördinator, mentor of teamleider. Wanneer dit op een strategische manier gebeurt, ervaren leraren dit als waarderend of belonend.

BPT-uren kunnen ook strategisch ingezet worden om verschillende leraren te laten werken aan de gestelde prioriteiten van de school. Zo kan een leraar bijvoorbeeld de teamleider zijn van een teacher team. Bij het toewijzen van deze taken wordt er rekening gehouden met de interesses en competenties van de leraar. In het kader van de nieuwe beleidsmaatregel van de overheid ruimte te creëren voor leraren-specialist kan je vanuit een duidelijk HR-visie collega’s extra waarderen die een grotere verantwoordelijkheid opnemen voor de onderwijs- en schoolontwikkeling.  Wanneer goed gekaderd in een heldere HR-visie kan je hierdoor teamleiders (professionele leergemeenschappen) extra waarderen.

Door op deze manier loopbaandifferentiatie aan te bieden, kunnen leraren zich verder ontwikkelen en krijgen ze de kans om hun talenten en vaardigheden in te zetten voor de school. Dit leidt niet alleen tot meer werkplezier en motivatie, maar ook tot een verhoging van de kwaliteit van het onderwijs en efficiëntere en vooral meer gedragen schoolwerking.

Medewerkers laten schitteren

Geef medewerkers een podium voor impactvolle onderwijspraktijken, laat ze schitteren. Investeer de helft van de tijd van een personeelsvergadering om een toonplaats te bieden. Laat de vergadering doorgaan op een aangename locatie en laat de medewerkers zelf toelichten welke vernieuwingen ze aan het onderzoeken zijn of hebben geïmplementeerd. Ga bijvoorbeeld ook activerend te werk tijdens een personeelsvergadering en laat een impactvol teacher team een workshop/leermoment organiseren voor het ganse team.

Integratie in een breed vernieuwd personeelsbeleid

Waardering en beloning vormen maar één dimensie van een breed, mensgericht en vernieuwd personeelsbeleid. Andere dimensies zijn bijvoorbeeld:

• werken aan een positieve, productieve en professionele schoolcultuur (zie ook filmpje "Hoe kom je tot een professionele schoolcultuur?")
• sterk schoolleiderschap
• werkgeluk
• teacher teams (professionele leergemeenschappen)
• duurzaam en leeftijdsbewust personeelsbeleid
• diversiteitsbeleid
• professionele dialoog (ifv vernieuwde functioneringscyclus - gespreksvoering)
  • specifiek voor het voeren van professionele dialogen ontwikkelden we een expertenworkshop die je de handvaten geeft over hoe je een professionele dialoog voert. Zo’n dialoog vindt niet alleen plaats tussen leidinggevende en medewerker, maar ook tussen professionals.
    Meer informatie: https://domoderefontiro.be/onderwijs/workshop-professionele-dialogen-voeren-onderwijs
• employer branding
• professionele ontwikkeling (leren)
• de leraar als professional
• Ondersteuning voor en inzage in de klasprakrijk via FLITSklasbezoeken (link toevoegen achter flitsklasbezoeken: https://domoderefontiro.be/onderwijs/workshop-flitsklasbezoeken)
• link met het strategisch beleid van de school

We ondersteunen je graag in de ontwikkeling van een vernieuwd personeelsbeleid.

1. Schrijf je in voor onze ondertussen 3^de editie van de meest brede en vooruitstrevende opleiding rond personeelsbeleid in onderwijs: https://domoderefontiro.be/onderwijs/vernieuwd-personeelsbeleid
2. Neem vrijblijvend contact met ons op en we werken samen een traject op maat uit (info@domoderefontiro.be)

Samen maken we werk van een strategisch geintegreerd persoonsbeleid dat aandacht heeft voor alle deeldimensies om ze alle medewerkers te laten floreren.

BRON:

Moens, M., Depoorter, A., Vandaele, F., Vanblaere, B., Devos, G., & Tuytens, M. (2022). Psychosociaal welzijnsbeleid als onderdeel van strategisch personeelsbeleid. UGent - Artevelde Hogeschool