Onze research

Levenslang leren voor iedereen 

Hoe kunnen brugfiguren niet-lerende burgers tot leren brengen? En welke gespreksmethodieken kunnen ze daarbij hanteren?

Een grote groep burgers vindt de weg naar leren nog onvoldoende omdat ze drempels of geen leernood ervaren. Hoe kunnen brugfiguren deze burgers helpen om de stap naar leren te zetten? En welke gespreksmethodieken kunnen ze daarbij hanteren?

Dat is het uitgangspunt van het onderzoek dat we in de opdracht van de Vlaamse overheid samen met IDEA en The Argonauts voerden. Praktijkexperten LIGO en ACV Innovatief versterken het onderzoeksproject.

Eind 2021 hechtte de Vlaamse Regering haar goedkeuring aan het actieplan levenslang leren ‘Koers zetten naar een lerend Vlaanderen’. Daarin werden door het Partnerschap Levenslang Leren 47 acties, verdeeld over 7 thematische vlaggenschepen, geïdentificeerd die als noodzakelijk gezien worden inzake ontwikkel- en opleidingsbeleid in Vlaanderen. De focus ligt daarbij op kennis opbouwen en delen (vlaggenschip 1), actoren connecteren, sensibiliseren en mobiliseren (vlaggenschepen 2 en 3), competenties centraal stellen (vlaggenschip 4), ondersteunen en begeleiden (vlaggenschepen 5 en 6) en partnerschappen stimuleren (vlaggenschip 7).

Het actieplan reikt een coherent en mobiliserend kader aan voor de vele actoren in levenslang leren, om de komende jaren een versnelling hoger te schakelen. De horizon ligt, in lijn met het actieplan voor de Europese pijler van de sociale rechten, in 2030. Met het actieplan schrijft Vlaanderen zich in de Europese ambitie in om op dat moment tot een opleidingsdeelname van 60% te komen.

Extra aandacht gaat naar burgers en organisaties voor wie de drempels om te participeren aan levenslang leren momenteel te groot zijn.

We onderzochten hoe we de rol van brugfiguren voor levenslang leren kunnen vormgeven. Deze brugfiguren zijn actief in diverse leercontexten (werkvloeren, bemiddeling, onderwijs, ...), komen in contact met verschillende doelgroepen, sensibiliseren potentiële lerenden en leiden hen toe naar (formeel, non-formeel of informeel) leren. We onderzochten verder in welke mate we een laagdrempelige gespreksmethodiek kunnen uitwerken voor het capteren van leervragen, het identificeren van drempels, alsook voor oriëntering en ondersteuning zodat die breed kan ingezet worden door organisaties (hr-diensten, bedrijfsleiders, collega-werknemers, loopbaanbegeleiders, hulpverleners, …).

In het OESO-onderzoek ‘The Faces of Learners in Flanders’ (OECD, 2022) worden negen profielen bepaald van volwassen leerders in Vlaanderen. In dit onderzoek focusten we ons op de profielen 1 (disengaged from learning) en 2 (unmotivated due to age and health obstacles). Een hele uitdaging om ook hen te engageren tot levenslang leren in een samenleving die complexer en uitdagender wordt.

We zijn via educatief ontwerpend onderzoek gekomen tot concreet bruikbare eindproducten. Literatuuronderzoek, workshops met gebruikers, interviews met best-practices in binnen- en buitenland, klankbordsessies met experten-organisaties en interviews met niet-lerenden hebben ons de nodige inzichten opgeleverd om verder ontwerpend aan de slag te gaan.


 

leren boven de maat

Tetra Project: 'engage me once more!'


PhD onderzoek Pieter Sprangers: van utopie naar onderzoek naar utopie…

Pieter behaalde een doctoraat in design (scientific educational design research). 

Wat meerdere jaren geleden startte als een utopisch manifest onder de titel ‘Edushock, breinoptimizer voor leren in de toekomst – Lannoo Campus’ is ondertussen stap voor stap een onderbouwd model geworden. Het startpunt is dat bestaande ‘educational systems’ zoals bv. scholen maar ook opleidingsafdelingen in bv. bedrijven heel wat deficiënties en fricties vertonen. In zijn wetenschappelijk onderzoek bestudeert Pieter vanuit het oogpunt van een designer onderwijs.  Hij plaatst daarbij de ‘learner experience’ centraal: de ervaring die de lerende met het leren heeft. Binnen de wetenschap gaat het om een nieuwe tak : ‘scientific educational design research’.  Pieter zet ondermeer via action research onderzoeksinterventies op in échte leeromgevingen om te komen tot bruikbare en effectieve oplossingen.  Hij structureert zijn onderzoek zorgvuldig om zo theoretische concepten te ontwikkelen die het werk van educational designers in de toekomst kan ondersteunen.  Voorbeelden van experimenten zijn ‘nomadisch leren ©’ en ‘bewegend leren ©’, ze dragen bij tot de concrete onderwijskundige praktijk.  En zo komen we stap voor stap dichter bij de utopie : ‘hoe kan de ervaring die de lerende met het leren heeft zo fantastisch zijn zodat de lerende nooit meer zou willen dat het stopt … levenslang leren in de praktijk!’
 
Meer info over het wetenschappelijk onderzoek van Pieter