De Lochting, meer dan alleen een moestuin

In de rustigste hoek van De Hoge Kouter, een afdeling voor buitengewoon secundair onderwijs van scholengroep RHIZO in Kortrijk, vind je de natte droom van elke amateur-tuinier. De Lochting, West-Vlaams voor ‘moestuin’, bestaat uit onder meer een serre, een vijver, een pluktuin, een moestuin en een openluchtklas. Alles werd professioneel aangelegd en gebouwd met de hulp van de leerlingen, onder begeleiding van de verantwoordelijke tuinleerkrachten Keven, Tony, Bert en Ingmar. 

“We geven al enkele jaren het vak tuin”, vertellen Keven en Ingmar. “We wijken enigszins af van de andere lessen, omdat de leerlingen tijdens onze lessen vrijer zijn, er is minder structuur. Het vak is ook minder voorspelbaar, net omdat we werken met de natuur en het weer. Daar heb je geen controle over, we bekijken het van week tot week. Maar net daardoor werken onze leerlingen zelfstandiger en moeten ze meer probleemoplossend denken.” 

Verhalenboot 

Vroeger gingen de lessen door op een veld en moest er vooral onkruid gewied worden. “Dat doen we zelf eigenlijk ook niet graag”, lachen Keven en Ingmar. “Nu gaan de leerlingen in groepjes aan de slag in de verschillende hoeken van de Lochting. Ze werken aan hun eigen tempo, ieder beleeft de tuin op zijn of haar eigen niveau. De bloemen en bomen zijn inheems, de groenten en het fruit kweken we biologisch en ecologisch. Wij zijn ook maar twee eenvoudige tuinmannen, maar we hebben wel verschillende bijscholingen gevolgd, onder meer rond permacultuur. De tuin mag gerust een beetje verwilderen. We gaan ook regelmatig op verplaatsing en tijdens de week van de bij bijvoorbeeld geeft meester Ingmar als imker les over de bijen en honing.” 

De Lochting herbergt ook een winkeltje en een plantenkliniek. “De leerlingen staan niet alleen in voor het zaaien en kweken van de planten en groenten. Het winkeltje openhouden is een goede oefening voor verschillende vaardigheden: sociaal contact onderhouden, producten afwegen, een afrekening maken… Voorlopig bestaat het cliënteel enkel uit leerkrachten, maar we dromen ervan om ook aan de buurtbewoners onze groenten of een kommetje soep te verkopen. Die mensen weten al wel de weg te vinden naar onze plantenkliniek. Zieke plantjes worden aan de Lochting gedropt en krijgen alle nodige zorgen om terug te genezen. Dat kan een tijdje duren, ondertussen dromen we van schoolgangen vol planten.” 

Kansen om te groeien 

Naast de omgevingen die specifiek bedoeld zijn voor het vak tuin, zoals de serre en de moestuin, is de Lochting een belevingszone. Leerlingen zijn er ook buiten de lessen welkom zijn. “Dit is een aangename omgeving, een oase van rust, die we graag openstellen voor iedereen”, klinkt het bij Keven en Ingmar. “Er is een zithoekje met enkele banken en we hebben onze verhalenboot, een grote sloep waarin de leerlingen een boek kunnen lezen of even tot rust komen. Wanneer de leerlingen hun fietsen willen laten herstellen in het atelier op school, passeren ze langs de tuin, dat maakt hem ook toegankelijker.” 

De Lochting blijkt een natuurlijk gevolg van het pedagogisch project van BuSO De Hoge Kouter. “Onze leerlingen zijn ook kwetsbare jongeren met een mentale beperking”, legt directrice Ingrid uit. “We zetten sterk in op hun welbevinden en daar helpt de natuur natuurlijk bij. De Lochting is een van onze gevoelsplekken, afgebakende ruimtes binnen de school waar plaats is voor emoties. Zo hebben we onder meer een boze plek, een verdrietplek en een rustplek waar de leerlingen onder begeleiding kunnen ventileren.” 

De Hoge Kouter wil meer zijn dan een school voor buitengewoon onderwijs. “We zijn ook buitengewoon in onze aanpak. We werken op maat van onze leerlingen en zetten in op hun mogelijkheden in plaats van hun beperkingen. We willen hen kansen aanreiken om te groeien - in de Lochting kan dat zowel letterlijk als figuurlijk. Hier krijgen ze heel tastbaar resultaat van hun werk. Ze zijn erg trots wanneer ze iets verkopen uit hun eigen tuin, of wanneer ze koken met hun eigen groenten. Daarvoor zijn we ons creatief en inventief vakteam tuin heel dankbaar.” 

De Lochting, meer dan alleen een moestuin
Het rustigste hoekje van RHIZO De Hoge Kouter in Kortrijk herbergt een buitenklas, rustplek, moestuin en nog veel meer. 

Bij domo de refontiro kunnen we je helpen met de ruimtelijke vertaling van je onderwijs: hoe maak je werk van je binnen- en buiteninfrastructuur vertrekkend vanuit je onderwijsconcept.  Neem hier contact met ons op.

Zie ook filmpje Sint-Pietersinstituut in Turnhout kiest radicaal voor toekomstgerichte oplossingen