Onderwijsinnovatie in Kortrijkse scholengroep RHIZO

Ingediend door christel op

Algemeen directeur Nancy Dedeurwaerder: “De belangrijkste innovatie is diegene die van onderuit komt. Het is mijn taak om die te ondersteunen binnen een duidelijk kader”

Een enthousiaste leerling was ze niet en lesgeven stond niet bepaald op haar verlanglijstje. En toch staat ze nu als algemeen directeur aan het hoofd van de toonaangevende, innovatieve Kortrijkse scholengroep RHIZO. Portret van Nancy Dedeurwaerder, een gedreven en gepassioneerd schoolleider.

  • Nancy Dedeurwaerder Rhizo

“Mijn eigen onderwijservaringen waren niet zo denderend. Noch in het middelbaar, noch in het hoger onderwijs is er zo één moment waarvan ik denk dat was het nu. Integendeel, wat vooral is blijven hangen is een negatieve ervaring met een leraar Frans die mij in de derde graad secundair zei dat ik vooral niets moest doen met talen want “tu parles comme Charles de Gaulle”. Het maakt dat ik tot op de dag van vandaag niet of nauwelijks Frans durf spreken in het openbaar. Zo zie je maar wat een negatieve impact een leraar kan hebben. Het omgekeerde geldt ook trouwens. Mijn papa vond studeren aan de universiteit ‘niet iets voor ons’, dat deden zonen en dochters van advocaten en dokters en daar hoorden wij niet bij. Verder studeren mocht wel. In Kortrijk en met de waarschuwing erbij dat één keer buizen wou zeggen ‘gaan werken’. Ik startte de opleiding verpleegkunde. Na mijn proclamatie ging mijn klastitularis naar mijn vader en zei ‘uw dochter is een heel goede verpleegkundige maar we hebben hier capaciteiten niet benut, zij moet veel meer gaan doen’. Het geloof van die leraar in mij heeft mij ertoe bewogen om tijdens mijn werk als verpleegkundige nog twee masterdiploma’s te behalen. Het kan dus twee kanten opgaan. Het gaat bij een leraar trouwens niet over kennis, het gaat niet over vaardigheden, het gaat echt over de relatie leerling-leraar die een enorme impact kan hebben. Dat is wat mij iedere dag in mijn job beweegt.”

 

Kiezelsteentjes verleggen

“Ik denk heel vaak na over wat ik doe en waarom ik het doe. Een leraar zei me onlangs nog ‘directeurs zijn machtsgeile mensen’. Ik schrok. Maar ze zei er meteen bij ‘maar je hebt er met een goed karakter en met een slecht karakter’. Ik hoorde bij de goede gelukkig … Ik heb het er uitgebreid over gehad met haar. Want als macht betekent impact hebben, dan wil ik macht, dat klopt. Impact hebben is mijn drijfveer. Er gaat zoveel kapitaal talent door onze handen in het onderwijs. Als ik een kiezelsteentje kan verleggen om dat beter te maken, dan is mijn missie geslaagd.”

 

 Van verpleegkundige tot algemeen directeur

“Het onderwijs heeft mijn hart moeten veroveren, het stond niet meteen op mijn verlanglijstje om daar te werken toen ik afstudeerde, ik wou de praktijk in als verpleegkundige. Maar diezelfde klastitularis polste vijf maanden na de proclamatie of ik wou lesgeven in de opleiding verpleegkunde. Ik hapte toe, maar tijdens mijn vakanties bleef ik werken in een psychiatrisch ziekenhuis om bij te blijven. En in het weekend deed ik thuisverpleegkunde om ook daar de vinger aan de pols te houden. Ik ben daar pas tien jaar later mee gestopt toen ik pedagogisch directeur werd. Toen was ik 30. Ik kreeg van mijn directeur heel veel ruimte om de opleiding uit te bouwen, daar heb ik echt mooie dingen kunnen doen. En dan ging de algemeen directeur met pensioen en de adjunct-directeur werd directeur. Er kwam dus een plek vrij. Ik solliciteerde om deeltijds adjunct-directeur te worden, ik vond dat ik niets te bieden had aan dat andere deel van de vacature, het secundair onderwijs. Ik kreeg de job, op voorwaarde dat ik het secundair er ook bijnam. Ik, die geen ervaring had met secundair onderwijs en al helemaal niet met horeca … Ik ben dus met een klein hartje begonnen, maar het is wel een heel boeiende wereld die toen is open gegaan. Na acht jaar werd ik vervolgens algemeen directeur. Op mijn voorwaarden: ik wou echt kunnen inzetten op innovatie is het onderwijs én voor mijn schoolteams kunnen zorgen.”

 

Bondgenoten zoeken

“Innoveren in zo’n grote scholengroep was én is een grote uitdaging. Maar daar hou ik van. Wat ik vooral heb geleerd is dat de belangrijkste innovatie diegene is die van onderuit komt. Innovatie van bovenaf is veel moeilijker om te implementeren dan de kiem die van onderuit komt te ondersteunen. Als ik zelf een idee heb, is mijn eerste stap ook altijd op zoek gaan naar bondgenoten. Als ik dat idee verder kan ontwikkelen samen met een leraar die er dan eigenaar van wordt, dan vergroot dat de draagkracht van het idee. En daar draait het mij om. Innoveren blijft sowieso een proces van lange adem. We worden als school extern gewaardeerd voor onze innovatiekracht en daar ben ik trots op. Maar als ik intern kijk dan zie ik tot op vandaag dat we een grote groep medewerkers nog niet mee hebben en dat houdt mij oprecht bezig. Daar heb ik momenteel geen pasklaar antwoord op. Die 20% is dan wel vertrokken, maar die grote groep die nog twijfelt tussen aansluiten bij de 1% die helemaal niet openstaat voor verandering – die we nooit gaan meekrijgen – en de 20% innovators, die wil ik toch graag over de streep trekken. Dat antwoord ben ik nog aan het zoeken, het staat ook los van de aparte scholen binnen onze scholengroep. De scholen hebben elk hun eigen profiel, maar de drie strekkingen zitten overal. We moeten ook niet alleen maar innovators hebben in een school, ook andere profielen zijn waardevol. Hetzelfde geldt voor directieleden. Ik let erop dat we ook daar in ons team andere stemmen blijven horen. Het blijft zoeken.”

 

Ruimte geven voor ontwikkeling

“Ik ben het meest trots op de projecten waar we enkel en alleen gefaciliteerd hebben en waar het idee van de mensen zelf kwam. Lab 21.0, waar we innovatief met technologie aan de slag gaan, Villa iMagina, een uniek leer- en experimenteercentrum in de zorgsector … Maar het hoeft niet zo spectaculair te zijn. Er zijn zoveel medewerkers die elke dag in hun klas vernieuwende dingen doen. Die creativiteit kunnen behouden en nog verder stimuleren, dat vind ik het mooie aan mijn job.”

 

Ondersteuning van Domo de Refontiro

“Op een bepaald moment waren we in de scholengroep aan het werken aan een nieuw structuurmodel en daar liepen we op vast. Ik had ooit les gehad van Pieter Sprangers en een paar andere collega’s van het directieteam kenden hem van de CVA-opleiding. We besloten om hem erbij te halen. Pieter en het team van domo de refontiro hebben ondertussen al meerdere trajecten bij RHIZO begeleid. Tijdens onze eerste meeting beslisten we om ons niet met dat structuurmodel bezig te houden. Eerst moest het huis op orde, we zagen door het bos de bomen niet meer. Het is zo eerst een heel andere oefening geworden. Maar een heel waardevolle oefening. We zijn samen met domo de refontiro veel verder geraakt dan als we het alleen gedaan hadden. We hebben bovendien veel methodieken geleerd waar we nu zelf mee aan de slag kunnen. Zo zijn onze scholen volop bezig met hun eigen strategische nota op basis van de strategische nota van de scholengroep. Ook de eindproducten – de infographics, de leiderschapscode … -  zijn àf. We zijn dan ook zeer tevreden over de ondersteuning die we gekregen hebben en nog krijgen en eigenlijk raad ik iedere school, iedere scholengroep om voor dergelijke zaken externe ondersteuning te zoeken. Je hebt een kritische vriend nodig in het verhaal, iemand die er niet zo diep in zit, om voor jezelf wat afstand te creëren. In mijn ogen was RHIZO bijvoorbeeld heel transparant, dat bleek niet zo te zijn. Intern wisten de mensen niet waar wij naartoe gingen en waar wij voor stonden. Dat was een zeer verrijkend inzicht. We deden ook een volledig leiderschapstraject en ik moet zeggen, we zijn echt beter geworden in onze functie.”

 

Uitbouwen van een ecosysteem

“De toekomst blijft boeiend. Ik geloof in een ecosysteem, in het uitbouwen van partnerschappen eerder dan in het steeds maar groter worden als organisatie. Daar zoeken we momenteel onder begeleiding van domo de refontiro onze weg in. Als ik echt mag dromen dan hoop ik dat RHIZO die partnerschappen nog veel doorgedrevener dan nu mag uitbouwen. In alle mogelijke richtingen, binnen en buiten het onderwijs. We vinden te vaak elk het warm water uit. Als ik zie waar de zorgsector mee bezig is, dat zijn ook onze noden… Waarom bundelen we de krachten niet? En ik droom vooral van leraren die het zien zitten om innovatief aan de slag te gaan. Vakexpert zullen ze altijd blijven, maar leraren die ook echt ontwerper van een leeromgeving willen zijn en met goesting naar het werk komen om zo’n leeromgevingen neer te zetten, daar teken ik voor. Voor mezelf weet ik het nog niet. Zoals ik er nu over denk ga ik mijn loopbaan niet uitdoen in RHIZO, ik ben daar heel transparant in. Omdat ik vind dat dat niet goed is voor de organisatie en ook niet voor mezelf. Ik heb vernieuwing nodig. Mijn vijftigste verjaardag wordt een mijlpaal denk ik, ik heb dus nog een paar jaar de tijd … En ondertussen kan er veel gebeuren waardoor ik opnieuw de uitdaging zie.”

 

Benieuwd naar deze innovatieve scholengroep? Kijk op www.rhizo.be.

 

Geïnteresseerd in een begeleidingstraject voor je school door domo de refontiro? Contacteer ons dan hier!

 

 

 

 

Contacteer Ons

Telefoon
+32 14 43 95 05
Adres
Molenstraat 31
2300 Turnhout
Alle velden zijn verplicht
Wij nemen het beschermen en respecteren van uw privacy ernstig. We gebruiken uw persoonlijke informatie om uw account te beheren en u updates te sturen over de inhoud die u heeft gedownload.
Indien u ervoor gekozen heeft onze maandelijkse nieuwsbrief te ontvangen, danken wij u alvast van harte. Uiteraard kan u zich te allen tijde opnieuw afmelden.
Voor meer informatie over hoe wij uw privacy willen beschermen en respecteren, kunt u ons Privacybeleid raadplegen.
Door u gegevens in te geven gaat u akkoord met bovenstaand privacybeleid.