Hoe lokale besturen en scholen samen duurzaamheid vorm kunnen geven

De kracht van kleine veranderingen

Een vijftal jaar geleden startte de basisschool in het dorp met een eenvoudig initiatief: een moestuin op de speelplaats. Het idee was ontstaan tijdens een lessenreeks over duurzaamheid. De kinderen vroegen zich af waarom het eten altijd uit de supermarkt kwam. Geïnspireerd door hun nieuwsgierigheid, kwamen de leerkrachten met het plan om samen met de kinderen een kleine tuin aan te leggen.

Ze deden een oproep naar ouders en vroegen raad bij de plaatselijke tuinier. Samen werd een stukje van de speelplaats omgevormd tot een groene oase. De kinderen hielpen bij het bouwen van de verhoogde plantbedden, het inzaaien van groenten en het opzetten van een compostsysteem. Enkele maanden later groeiden er tomaten, sla en kruiden. De leerlingen stonden mee in voor het onderhoud en leerden spelenderwijs over biodiversiteit, kringlooplandbouw en de impact van voedselproductie.

Wat begon als een klein project groeide al snel uit tot een bewustwordingscampagne bij ouders, leerkrachten en zelfs buurtbewoners.

Het verhaal verspreidde zich als een lopend vuurtje in de gemeente en zorgde voor betrokkenheid, zelfs binnen de muren van het gemeentehuis. De burgemeester was verbaasd hoe zo’n klein initiatief uiteindelijk bijna het hele dorp had aangezet tot meer duurzaamheid.

Van lokaal experiment naar breed beleid

De gemeente nodigde inwoners uit om verder na te denken hoe er meer ingezet kon worden op duurzaamheid en welke projecten dit kon ondersteunen. Zo werd een nieuw mobiliteitsplan uitgewerkt met focus op veilige fietspaden en autovrije schoolomgevingen. De school nam deel aan een energieproject waarbij zonnepanelen werden geïnstalleerd en leerlingen konden leren over energieverbruik en –besparing.

Kortom, wat begon met een moestuin op de speelplaats, bracht bredere ecologische en sociale veranderingen op gang met als sluitstuk het nieuwe groene marktplein waar inwoners samen kunnen genieten van ontmoeting en evenementen.

Inspiratie

Dit verhaal klinkt misschien idyllisch, maar het kan zeker inspirerend werken voor lokale overheden en schoolbesturen om aan de slag te gaan. Duurzaamheid hoeft niet te starten met grootschalige investeringen. Kleine initiatieven zoals een schoolmoestuin, een fietspool of de heraanleg van een plein kunnen inspirerend werken en een momentum creëren voor bredere beleidswijzigingen.

Door krachten te bundelen, expertise en middelen samen te brengen, worden meer innovatieve oplossingen mogelijk. Zeker als je dit in samenwerking doet met de gemeenschap. Zo creëer je draagvlak en vergroot je de kans op succes.

Door concrete acties, zoals het plaatsen van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen en scholen en autoluwe schoolomgevingen, maak je duurzaamheid zichtbaar en tastbaar. Dit kan als inspiratie dienen voor ondernemers, handelaars en inwoners om zelf ook initiatief te nemen.

Uiteraard is het belangrijk dat het niet bij losse acties blijft, maar dat alles in een langetermijnvisie wordt uitgewerkt, waar ruimte blijft voor nieuwe ideeën en proefprojecten. Denk hierbij aan circulaire economie-initiatieven, deelmobiliteit of energiecoöperaties waarbij ook inwoners mede-eigenaar kunnen worden.

Vanuit een sterk lokaal engagement is veel mogelijk. Lokale besturen en schoolbesturen kunnen het goede voorbeeld geven en samen kunnen ze het verschil maken.

Wil je samen co-creatief aan de slag gaan om je duurzaamheid vorm te geven? Domo de refontiro kan je hierin begeleiden!